Enquête VAN IN: 82% van de leerkrachten
basisonderwijs is blij met de digitale vooruitgang

Wommelgem – Gent, 25 augustus 2021 – Corona had een blijvende en positieve impact op het onderwijs, los van de negatieve effecten die er uiteraard ook waren. Dat blijkt uit een uitgebreide bevraging van vooral leerkrachten door VAN IN, ’s lands grootste leermiddelenmaker én pionier in digitale leerplatformen voor het onderwijs. 30% van de leerkrachten zegt gedifferentieerder te zijn gaan werken. Het (digitaal) gedifferentieerd oefenmateriaal voor of na een toets, de grote kracht van Bingel, wordt nu door 70% van de leerkrachten gebruikt (= +23%). En er werden dit schooljaar 364 miljoen oefeningen gemaakt op Bingel, dat is 61% meer dan twee schooljaren geleden. Alle cijfers bevestigen het: het digitale zit stevig verankerd in het basisonderwijs, en trouwens ook in het secundair onderwijs. Bingel, blijft veruit het meest gebruikte digitaal leerplatform in het basisonderwijs.

73% wil terug naar de tijd voor Corona, maar is wel blij met de digitale vooruitgang. Daarnaast wil 9% zelfs niet meer terug naar de tijd voor Corona. Dat maakt dus in totaal 82% van de leerkrachten die blij zijn met de digitale boost die Corona gaf. 10% van de bevraagden wil daarentegen helemaal terug naar de tijd voor Corona. De bevraging door VAN IN toont ook dat 94,2% van de leerkrachten van mening is dat er leerachterstand is. 55% van de leerkrachten oordeelt dat er weinig leerachterstand is; 39,2% dat er veel is. Een jaar geleden gaf 85,6% van de bevraagden, voor het merendeel leerkrachten, aan dat er leerachterstand was.

Op de vraag of corona een positieve of negatieve impact had op een aantal specifieke zaken, antwoordden de bevraagden genuanceerd. Werd door de meerderheid als een positief gevolg ervaren: de eigen digitale geletterdheid (van leerkrachten én leerlingen), het gebruik van digitale tools, de digitale uitrusting op school, de aandacht van de overheid, de digitale communicatie met de ouders en het klasmanagement. De negatieve gevolgen overwogen voor de meerderheid op het vlak van de werkdruk, de kloof tussen de leerlingen, het welbevinden van de leerlingen en de leerkrachten, en het leerrendement.

Leerkrachten zeggen dat Corona een blijvende impact had op de manier waarop ze lesgeven:

• 58% biedt meer digitale opdrachten aan;
• 44% heeft meer vertrouwen in digitale tools;
• 30% is gedifferentieerder gaan werken, door leerlingen taken te laten uitvoeren op verschillende niveaus, met de gepaste ondersteuning;
• 16% maakt sneller zelf een instructievideo voor zijn lessen;
• 9% past meer het principe van “flipping the classroom” toe (instructie als huiswerk, waarbij de oefeningen in de klas gemaakt worden om dan klassikaal te behandelen wat er niet begrepen werd).

Bingel blijft veruit het meest gebruikte platform

68% van de bevraagden gebruikt Bingel minstens 1 keer per week; voor het tweede digitaal platform voor het basisonderwijs is dat slechts 11%. 15% gebruikt Bingel zowat elke twee weken; voor de nummer twee op de markt is dat 4%. Meer dan de helft van de leerkrachten zet minstens één keer per week een taak klaar. Het gedifferentieerd oefenmateriaal voor of na een toets, de grote kracht van Bingel, wordt nu gebruikt door 70% van de leerkrachten, tegenover 57% twee jaar geleden dus pre-corona. Dit is met +23% dan ook de grootste stijger qua functies binnen Bingel.

86% van alle lagere schoolkinderen in Vlaanderen gebruikt Bingel. Samen met de leerkrachten gaat het over 387 600 gebruikers. VAN IN ziet in Bingel dat er het voorbije schooljaar 364 miljoen oefeningen gemaakt werden. Dat zijn 1,3 miljoen oefeningen per dag, weekends meegerekend. Twee schooljaren (dus zonder rekening te houden met de lockdown-piek) was dat nog 226 miljoen oefeningen. Het gebruik van Bingel blijft dus sterk stijgen, met name +61% tegenover de pre-corona periode. Leerkrachten sturen dat gebruik meer en meer, door oefeningen klaar te zetten (zo’n 72% van het geheel), waar twee schooljaren geleden kinderen nog de helft van de oefeningen spontaan maakten.

De ICT-infrastructuur in de scholen is lichtjes verbeterd tegenover vorig schooljaar

De ICT-infrastructuur in de scholen is een belangrijk gegeven wanneer je digitale leermiddelen aanbiedt, zeker als 86% van alle leerlingen lager onderwijs ermee werkt. VAN IN peilt dan ook elk jaar naar de ICT infrastructuur in de scholen. Enkele cijfers:

•  92% van de leerkrachten kan tablets of chromebooks in de klas gebruiken, dat is 3% meer dan de 89% van een jaar geleden. Qua type toestellen is enkel het aantal chromebooks daarbij gestegen, van 45% naar 52,2%.
• 78,1% van de respondenten heeft een beperkt aantal tablets/chromebooks op school, die men voor de klas kan reserveren. 31,1% heeft er in elke klas een beperkt aantal. In slechts 2,3% van de gevallen heeft elke leerling in elke klas een toestel.

De tevredenheid over de ICT op school is genuanceerd. 19% van de bevraagden is ontevreden over de internetverbinding op school. Een goede internetverbinding is uiteraard een voorwaarde om met digitale leermiddelen te kunnen werken. 49% is ontevreden over de leerlijn van ICT-vaardigheden. 27% is ontevreden over de toestellen; 33% is ontevreden over het ICT-beleid, en 34% is ontevreden over de ICT-ondersteuning. 36,4% zegt expliciet dat de digitale uitrusting op school niet veranderde vorig schooljaar.

Interessant is ook dat 61% van de bevraagden zegt dat er geen ICT-beleidsplan is in hun school of dat ze geen weet hebben van een beleidsplan.

‘Ondanks de uitdagingen waar leerkrachten voor stonden, zien we duidelijk dat de Corona-periode het basisonderwijs een grote digitale sprong vooruit liet maken‘, aldus CEO Winfried Mortelmans. ‘Het zou nuttig zijn nu ook te werken op de ICT-beleidsvisie in de school, die blijkbaar nog vaak ontbreekt. Dit is vandaag wellicht één van de belangrijkste factoren die de digitale ontwikkeling in het onderwijs kan versterken. Dit is ook voorzien in het Digisprong-programma van de Vlaamse overheid, en dat zal dus hopelijk één en ander nog meer in beweging zetten‘, concludeert Mortelmans.

De vraag werd ook gesteld hoe de school de extra middelen van de overheid in het kader van de Digisprong zou aanwenden (meerdere antwoorden mogelijk). 58,5% plant extra toestellen te kopen. 21,4% gaat investeren in de opleiding van het schoolteam. 43,2% weet het nog niet.

Over de enquête

Deze enquête werd uitgevoerd in juni 2021, in het kader van een jaarlijkse bevraging die VAN IN uitvoert. De bevraagden waren leerkrachten (voor 89%) en verder directies, ICT-coördinatoren en zorgcoördinatoren. De 1286 respondenten hebben telkens geantwoord op de voor hen relevante vragen.

Aan de redacteuren

Wens je meer informatie of een interview? Neem dan contact op met Elsie Van Linthout bij Luna: elsie@luna.be, +32 2 658 02 70 of +32 475 26 01 03.

Heb je interesse in cijfers over Diddit, het digitaal platform van het secundair onderwijs? Wil je weten of het digitale evenzeer een blijver is in het secundair onderwijs? Lees dan de beide recente persberichten over Diddit:
• Digitalisering secundair onderwijs blijft stijgen: Diddit +54% gebruikers dit schooljaar
• VAN IN: versnelde investeringen in Diddit voor blended lesgeven vanuit het digitale

Over VAN IN

Dankzij de enthousiaste inzet van zo’n 180 medewerkers en nog veel meer auteurs, biedt VAN IN het onderwijs innovatieve en kwaliteitsvolle leermiddelen aan, op papier en digitaal, in Vlaanderen en in de Franse Gemeenschap. Het gaat onder meer over de digitale leerplatformen Bingel (N) en Wazzou (F) voor het lager onderwijs, en Diddit (N) en Udiddit (F) voor het secundair onderwijs. Die systemen maken gepersonaliseerd leren en lesgeven mogelijk.

86% van alle leerlingen lager onderwijs in Vlaanderen bingelt. Gemiddeld maken leerlingen in Vlaanderen meer dan 1,3 miljoen oefeningen per dag in Bingel (weekends meegerekend). Het platform voor het secundair onderwijs Diddit, wordt gebruikt in 75% van de Vlaamse scholen.

VAN IN is ’s lands grootste educatieve uitgever en maakt deel uit van Sanoma Learning, een onderdeel van de Finse groep Sanoma. VAN IN werd opgericht in 1833 en heeft vandaag vestigingen in Wommelgem, Gent en Mont-Saint-Guibert.

Meer informatie op https://www.vanin.be/nl.